Oormijt kat

Zie je je kat veel aan de oren krabben en ruik je een nare lucht, of vind je zwarte korrels die op koffiedik lijken in het oor? Grote kans dat je met oormijt te maken hebt. In dit artikel leg ik helder uit wat oormijt is, hoe je de klachten herkent en wat een doeltreffende behandeling inhoudt. Je leest ook wanneer je naar de dierenarts moet, hoe je de oren veilig schoonmaakt en wat je kunt doen om herbesmetting te voorkomen. Vriendelijk, praktisch en gebaseerd op ervaring uit de spreekkamer.

Wat is oormijt bij de kat

Oormijt bij katten wordt meestal veroorzaakt door Otodectes cynotis, een kleine parasiet die leeft in de gehoorgang. De mijten voeden zich met oorsmeer en huidschilfers en veroorzaken veel jeuk en irritatie. Vooral kittens en jonge katten zijn gevoelig, maar katten van elke leeftijd kunnen besmet raken. De parasiet verspreidt zich gemakkelijk bij direct contact tussen dieren. Mensen kunnen soms kortdurend jeuk krijgen na intensief contact, maar de mijt plant zich niet voort op mensen.

Symptomen en herkenning

Het meest opvallend is jeuk. Je kat krabt vaak aan de oren, schudt met de kop en kan de kop scheef houden. In het oor zie je vaak donkere, korrelige afscheiding die doet denken aan koffiedik. De oorschelp kan rood, gevoelig en vies zijn, soms stinkt het oor en ontstaan er krabwondjes rond de oorrand. Deze klachten lijken op een gewone oorontsteking of op oorproblemen door een allergie. Daarom is een goede diagnose belangrijk voordat je gaat behandelen.

Hoe raakt een kat besmet

Besmetting gebeurt meestal via direct contact met een kat die oormijt bij zich draagt. Het komt vaker voor bij dieren die samen slapen, elkaar wassen of in een pension of asiel verblijven. Ook honden, fretten en konijnen kunnen drager zijn, waardoor besmetting tussen huisdieren mogelijk is. Behandel alle in huis levende dieren mee als de dierenarts dit adviseert, anders blijft de parasiet rondgaan.

Diagnose door de dierenarts

De dierenarts kijkt met een otoscoop diep in de gehoorgang en beoordeelt ontsteking, zwelling en vuil. Vaak wordt wat materiaal uit het oor onder de microscoop bekeken om mijten of hun eieren aan te tonen en om bijkomende bacteriële of gistinfecties op te sporen. Soms is het oor zo pijnlijk dat een lichte sedatie nodig is om veilig te onderzoeken en te reinigen. Het is ook belangrijk om uit te sluiten dat er een vreemd voorwerp, zoals een grasaar, in het oor zit.

Behandeling die echt werkt

Een effectieve aanpak combineert drie onderdelen: het doden van de mijten, het tot rust brengen van de gehoorgang en het verwijderen van vuil. De dierenarts kiest meestal voor een spot on pipet op de nek met een mijtdodend middel dat vaak ook tegen vlooien werkt. Afhankelijk van het middel moet de toediening na drie tot vier weken worden herhaald om de volledige levenscyclus van de mijt te doorbreken. Bij veel jeuk of een secundaire ontsteking worden aanvullende oordruppels voorgeschreven om pijn, roodheid en eventuele infectie te behandelen. Oorreiniging met een geschikte oorreiniger helpt het overtollige oorsmeer en mijtresten te verwijderen, maar doe dit volgens instructie en alleen als het trommelvlies intact is.

Uit de praktijk: ik plan vrijwel altijd een controle na drie weken. Als er dan nog vuil of jeuk is, passen we de behandeling aan of verlengen we deze. Stop nooit te vroeg, want juist dan laait de besmetting opnieuw op.

Waarom zelf dokteren riskant is

Zonder onderzoek weet je niet zeker of het om oormijt, een allergie of een andere oorontsteking gaat. Ook is niet elke oorreiniger veilig als het trommelvlies beschadigd is. Onjuist gebruik kan de gehoorgang irriteren of de klachten verergeren. Laat daarom eerst een diagnose stellen en volg het behandelplan van je dierenarts.

Mogelijke complicaties bij uitblijven van behandeling

Langdurige jeuk en schudden kunnen leiden tot een bloedoor, een pijnlijke bloeding in de oorschelp die vaak slecht vanzelf geneest en blijvende vervorming kan geven. Daarnaast kan een oppervlakkige oorontsteking dieper doordringen richting het middenoor, wat behandeling moeilijker en langduriger maakt. Vroege aanpak voorkomt veel ellende.

Oren veilig schoonmaken, stap voor stap

Maak oren alleen schoon als er zichtbaar vuil is of wanneer je dierenarts dit adviseert.

1. Zorg dat je kat ontspannen is en houd wat gaasjes of wattenschijfjes en de voorgeschreven oorreiniger klaar.
2. Trek de oorschelp zachtjes recht naar boven zodat de gehoorgang recht wordt.
3. Druppel de aanbevolen hoeveelheid reiniger in het oor en masseer kort de basis van het oor.
4. Laat je kat even schudden en veeg vervolgens de oorschelp en de ingang van de gehoorgang schoon met een pluisvrij gaasje.
5. Gebruik nooit een wattenstaafje in de gehoorgang, daarmee duw je vuil dieper naar binnen.

Voorkomen van herbesmetting

Volg de parasietenpreventie die jouw dierenarts adviseert en controleer de oren van gevoelige katten regelmatig. Beperk nauw contact met dieren waarvan je weet dat ze oorproblemen hebben. Reinig ligplaats, plaids en zachte manden. Voor buitenkatten kan een gps tracker voor je huisdier helpen om hun routes te volgen, zodat je contactmomenten met andere dieren beter inschat. Twijfel je over kosten van behandeling en controles, overweeg dan een huisdierverzekering zodat je niet hoeft te wachten met zorg.

Oormijt bij de kat veroorzaakt hevige jeuk, veel oorsmeer en kan zonder behandeling flink escaleren. Met een juiste diagnose, een mijtdodend middel, ondersteunende oordruppels en zorgvuldige oorverzorging herstelt je kat meestal vlot. Behandel alle huisdieren die mogelijk besmet zijn en plan een controle om zeker te weten dat de mijten weg zijn. Twijfel je, bel dan je dierenarts voor advies.