Je kat miauwt ineens luid, rolt over de vloer en loopt met de staart hoog alsof ze iets wil vertellen. Grote kans dat je te maken hebt met een krolse kat. In dit artikel leg ik helder uit wat krolsheid is, hoe lang en hoe vaak het voorkomt, welke signalen je herkent en wat je thuis kunt doen om haar te helpen. Ook bespreek ik wanneer sterilisatie verstandig is en welke opties je beter vermijdt. Zo weet je precies waar je aan toe bent en blijft het voor jullie beiden zo rustig mogelijk.
Wat betekent krolsheid bij katten
Krolsheid is de periode waarin een poes vruchtbaar is en actief op zoek gaat naar een kater. Biologisch gezien is de kat een zogenaamde geïnduceerde ovulator. Dat betekent dat de eisprong pas plaatsvindt na dekking. Er hoort geen bloeding bij zoals je bij honden ziet. Daarom is bloedverlies tijdens deze fase geen normaal verschijnsel.
Leeftijd en seizoen
De eerste krolsheid kan al tussen vier en twaalf maanden optreden, met gemiddelde start rond zes tot negen maanden. De daglengte speelt een belangrijke rol. Buitenkatten worden vooral in de lichte maanden vaker krols. Binnenkatten kunnen door kunstlicht het hele jaar door cycli hebben. Sommige rassen zijn wat vroeger of later, maar het patroon blijft hetzelfde.
Hoe herken je een krolse kat
Een krolse kat laat typisch gedrag zien. Ze miauwt klaaglijk en vaak, kan rusteloos door het huis lopen, rolt over de grond, kruipt in een lage houding met het achterlijf omhoog en de staart opzij, en is opvallend aanhankelijk. Eten schiet er soms bij in. Sommige poezen sproeien of raken onzindelijk om hun geur te verspreiden. Zie je plotseling urineplekken in huis, lees dan meer achtergrond en oplossingen in ons dossier over katten die in huis plassen.
Niet elk luid miauwtje betekent krolsheid. Bij overmatig krabben aan de oren, heftig schudden met de kop of stank uit de oren denk je eerder aan een oorprobleem. Twijfel je, overleg dan met je dierenarts. Bij aanhoudende onrust kun je bovendien feromonen inzetten. Meer hierover lees je in onze gids over Feliway voor katten.
Hoe lang en hoe vaak is een poes krols
De duur varieert, maar gemiddeld is een kat vier tot zeven dagen krols. Uitschieters van één tot wel vijfentwintig dagen komen voor. Wordt ze niet gedekt, dan kan de volgende krolsheid zich al na twee tot drie weken opnieuw aandienen, vooral in het voorjaar en de zomer. Binnenkatten kunnen in korte cycli blijven hangen door het constante lichtregime.
Komt het wel tot een dekking en treedt er eisprong op zonder bevruchting, dan kan er een schijnzwangerschap volgen. In dat geval blijft krolsheid vaak zes tot zeven weken uit. Na een nestje is een poes verrassend snel weer vruchtbaar. Soms al binnen één tot twee weken. Daarom is binnenhouden in die periode verstandig wanneer je geen volgend nest wilt.
Wat kun je thuis doen bij krolsheid
Je neemt de krolsheid niet weg, maar je kunt de periode draaglijker maken. Geef extra aandacht en speel meerdere keren per dag om energie op een goede manier kwijt te raken. Zorg voor een rustige, warme plek om te slapen en houd de kattenbak kraaknet. Een voorspelbare dagindeling verlaagt stress. Sluit ramen en controleer de tuin of het balkon zorgvuldig, want ontsnappingsdrang is groot. Feromonen via verdampers kunnen het huis vertrouwder laten aanvoelen. Straf nooit. Dat maakt de spanning alleen maar groter en verandert niets aan de cyclus.
Praktische tip uit de spreekkamer. In huishoudens met meerdere katten werkt het om de krolse poes tijdelijk een extra kamer te geven met eigen eten, water en een eigen bak. Zo beperk je opjagen door soortgenoten en houd je de nachtrust beter in stand.
Sterilisatie, poezenpil en andere keuzes
Wil je geen kittens, dan is steriliseren de meest betrouwbare en diervriendelijke oplossing. Het advies is rond zes maanden, bij voorkeur vóór de eerste krolsheid, omdat dit het risico op kwaadaardige melkkliertumoren later in het leven verlaagt. Tijdens krolsheid zijn baarmoeder en eierstokken sterker doorbloed, daarom plannen veel dierenartsen de ingreep liever enkele weken na afloop.
Hormonale anticonceptie, beter bekend als de poezenpil, lijkt een makkelijke uitweg, maar brengt serieuze gezondheidsrisico’s mee zoals baarmoederontsteking, cysten en een hoger risico op tumoren. Tijdelijke hormonale chips of een zogenaamde schijndekking zijn geen standaardoplossingen en geven geen zekerheid op het uitblijven van krolsheid. Bespreek met je dierenarts welke keuze past bij jouw kat, je huishouden en je plannen.
Veelvoorkomende situaties uit de praktijk
Regelmatig hoor ik dat een eigenaar denkt een krolse kater te hebben. Krolsheid hoort echter bij poezen. Katergedrag zoals veel sproeien, vechten en wegblijven duidt op geslachtsrijpheid. Castratie is dan de aangewezen stap om ongewenst gedrag en kittens te voorkomen. Merk je bij een poes vooral luid miauwen, rollen en de kenmerkende houding met het achterlijf omhoog, dan past dat bij krolsheid.
Een andere veelgestelde vraag gaat over afscheiding. Een heldere, geringe afscheiding kan bij de hormoonpiek horen. Zie je bloed, pus, stinkende uitvloeiing of wordt je kat sloom of koortsig, neem dan direct contact op met je dierenarts. Dat past niet bij normale krolsheid.
Wanneer naar de dierenarts
Maak een afspraak als de krolsheid uitzonderlijk lang aanhoudt, als je kat hevig vermagert, als er bloedverlies is of als je ongewone uitvloeiing ruikt. Ook bij plotselinge onzindelijkheid is het verstandig om medische oorzaken uit te sluiten voordat je het volledig aan gedrag toeschrijft. Samen bepaal je vervolgens de beste timing voor sterilisatie en krijg je begeleiding voor de periode tot de operatie.
Mythen en feiten
Een poes hoeft niet eerst een nestje te krijgen om gezond en gelukkig te zijn. Integendeel, herhaalde krolsheid zonder dracht kan juist tot problemen leiden. Bloedverlies hoort niet bij krolsheid. Krolsheid is geen kwaaltje dat je met een middeltje laat verdwijnen. Het is een natuurlijke cyclus die je met management en, wanneer gewenst, met sterilisatie duurzaam onder controle brengt.
Een krolse kat kan veel indruk maken met haar geluid en gedrag. Door de signalen te herkennen, routines aan te houden en ontsnappen te voorkomen, help je haar door deze fase. Wil je geen kittens of merk je dat krolsheid veel stress geeft, plan dan tijdig sterilisatie. Twijfel je over klachten zoals bloedverlies of uitvloeiing, neem dan direct contact op met je dierenarts.
Veelgestelde vragen
Hoelang duurt krolsheid bij een kat
Een krolse kat is gemiddeld vier tot zeven dagen vruchtbaar. Uitschieters van één tot vijfentwintig dagen komen voor en zijn vaak ras en individueel afhankelijk. Wordt ze niet gedekt, dan kan de volgende cyclus al na twee tot drie weken starten. Duurt het opvallend langer of zie je uitvloeiing, neem dan contact op met je dierenarts.
Hoe vaak wordt een kat krols
Afhankelijk van de daglengte kan een krolse kat in het seizoen elke twee tot drie weken weer starten. Binnenkatten hebben door kunstlicht vaker en langer cycli. Na een dekking met eisprong pauzeert de cyclus meestal zes tot zeven weken. Na een nestje is een poes vaak sneller dan je denkt opnieuw vruchtbaar.
Hoe kalmeer ik een krolse kat
Geef structuur, speel meerdere korte sessies per dag, bied een warme slaapplaats en houd de kattenbak schoon. Laat een krolse kat binnen en voorkom prikkels van buiten. Feromonen kunnen helpen om de omgeving vertrouwd te laten voelen. Straf een krolse kat nooit, dat verhoogt stress en verandert niets aan de hormonale cyclus.
Is bloedverlies normaal bij een krolse kat
Nee, bloedverlies hoort niet bij krolsheid. Een krolse kat kan wel iets heldere afscheiding hebben, maar rood of stinkend vocht is een alarmsignaal. Zie je bloed, pus, sloomheid of koorts, neem dan meteen contact op met je dierenarts om ernstige aandoeningen zoals een baarmoederontsteking uit te sluiten.
Kunnen katers ook krols worden
Katers worden niet krols. Dat fenomeen hoort bij poezen. Een kater kan wel geslachtsrijp gedrag vertonen zoals sproeien, onrust en vechten. Castratie vermindert dit meestal duidelijk en voorkomt ongewenste nakomelingen. Zie je gedrag dat lijkt op een krolse kat, controleer dan of het om een poes gaat en overleg bij twijfel met je dierenarts.
